● Το παιδί μου δεν προφέρει σωστά ορισμένα γράμματα (π.χ το «ρ» ή το «σ»).

● Το παιδί μου μπερδεύει κάποια γράμματα μεταξύ τους (π.χ. λέει «φάλασσα αντί για θάλασσα).

● Το παιδί μου δε μιλάει ή λέει ελάχιστες λέξεις και επικοινωνεί με νοήματα ή χειρονομίες.

Αυτές είναι μερικές από τις πιο συχνές ανησυχίες των γονιών. Πότε αυτές οι ανησυχίες όμως είναι δικαιολογημένες και πότε θα πρέπει οι γονείς να επισκεφθούν κάποιον ειδικό;

Τυπικά, η διαδικασία της γλωσσικής ανάπτυξης ενός παιδιού ξεκινά από τη γέννηση και συνεχίζεται περίπου μέχρι τη νηπιακή ηλικία.

Συνοπτικά, ένα παιδί μέχρι την ηλικία:

● Του 1 έτους θα πρέπει να έχει πει τουλάχιστον την πρώτη του λέξη (συνήθως «μαμά» ή/και «μπαμπά»).

● Των 2-3 ετών θα πρέπει να έχει κατακτήσει τα γράμματα «μ», «ν», «π», «μπ», «τ», «ντ».

● Των 3-4 ετών θα πρέπει να έχει κατακτήσει τα γράμματα «κ», «γ», «χ», «φ», «β», «γκ», «λ».

● Των 4 ετών θα πρέπει να έχει κατακτήσει τα γράμματα «σ», «ζ», «θ», «δ», «ψ».

● Των 5 ετών θα πρέπει να έχει κατακτήσει τα γράμματα «ξ», «τσ», «τζ», «ρ». επίσης θα πρέπει να έχει διακρίνει όλα τα γράμματα. Δε θα πρέπει δηλαδή να συγχέει τα γράμματα μεταξύ τους (π.χ. το «φ» με το «θ»).

Αναπτυξιακά, μέχρι την ηλικία των 5 ετών θα πρέπει:

● Να αντιλαμβάνεται και να δείχνει διάφορα μέλη του σώματος.

● Να εντοπίζει αντικείμενα στο χώρο και να κατανοεί τις σχέσεις μεταξύ τους (χωρικός προσανατολισμός).

● Να αντιλαμβάνεται τις ποσοτικές έννοιες (π.χ. άδειο, γεμάτο).

● Να ξέρει τα χρώματα, να μετρά (τουλάχιστον μέχρι το 10) και ορισμένα απλά σχήματα (π.χ κύκλος, τρίγωνο, τετράγωνο).

Τα παραπάνω στάδια χρησιμοποιούνται ως «σταθερές» για να εντοπίζονται τυχόν αποκλίσεις.

Θα πρέπει να τονίσουμε επίσης ότι κάθε παιδί είναι διαφορετικό και περνά τα στάδια αυτά με τους δικούς του ρυθμούς και τις δικές του ταχύτητες.

Όταν ο γονιός παρατηρεί μεγάλες αποκλίσεις τότε θα πρέπει να συμβουλευτεί τον ειδικό ο οποίος θα αξιολογήσει - διαγνώσει τις δυσκολίες και θα σχεδιάσει το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο.

Σε κάθε περίπτωση οι δυσκολίες στην επικοινωνία δε θα πρέπει να αγνοούνται γιατί μπορεί να δημιουργήσουν στο παιδί αισθήματα όπως ντροπή, φόβο ή άρνηση για επικοινωνία αλλά και μειωμένη κοινωνικότητα ή χαμηλή αυτοπεποίθηση.

Ας μην ξεχνάμε ότι η έγκαιρη διάγνωση οδηγεί σε έγκαιρη παρέμβαση και αποτρέπει τέτοιου είδους συναισθήματα.