ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΟΜΙΛΙΑΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΣΧΙΣΤΙΑ
Ως σχιστία ορίζεται ένα ανατομικό άνοιγμα το οποίο υπό φυσιολογικές συνθήκες δε θα έπρεπε να υπάρχει. Πρόκειται δηλαδή για την ατελή σύγκλειση των ιστών του προσώπου. Αφορά το χείλος, τη γνάθο ή την υπερώα. Μπορεί να εμφανιστεί μεμονωμένα ή σε συνδυασμό κάποιων από τα παραπάνω.
Η άρθρωση παιδιών με σχιστία επηρεάζεται από τα ακόλουθα πιθανά συνυπάρχοντα προβλήματα:
● Προβλήματα στον υπερωοφαρυγγικό μηχανισμό
● Προβλήματα ακοής
● Κακή οδοντική σύγκλειση
● Ύπαρξη στοματορινικού συριγγίου
● Κακή αισθητηριακή αντίληψη
Έτσι σε άτομα με σχιστία συνήθως συναντάμε:
● Διαταραχές στην αντήχηση. Οι κύριες διαταραχές αντήχησης είναι: η υπερρινικότητα (ένρινη προφορά) η σοβαρότητα της οποίας σχετίζεται με το μέγεθος του ανοίγματος. Η υπερρινικότητα συνδέεται κυρίως με μετρίου ή σοβαρού βαθμού ανοίγματα. Η ρινική διαφυγή όπου πρόκειται για ακουστή ή μη διαφυγή αέρα από τη ρινική κοιλότητα.
● Διαταραχές άρθρωσης. Τα σύμφωνα τα οποία βρίσκονται περισσότερο σε κίνδυνο είναι τα στιγμιαία (π,μπ,τ,ντ,κ,γκ), τα εξακολουθητικά (φ,β,θ,δ,σ,ζ,χ,γ) και τα προστριβόμενα (τσ,τζ). Αναλλοίωτα φαίνεται να παραμένουν τα ένρινα (μ,ν) και το υγρό (λ).
● Δυσκολία στην αντίληψη και παραγωγή ήχων (συμφώνων) οι οποίοι μοιάζουν μεταξύ τους. Αυτό οφείλεται κυρίως σε αλλεπάλληλες ωτίτιδες.
● «Αδύναμη» παραγωγή φωνημάτων και μειωμένο μήκος φράσεων.
Επομένως οι γενικοί στόχοι της λογοθεραπείας σε παιδιά με σχιστίες είναι οι εξής:
● Η μείωση της ένρινης χροιάς εφόσον έχει γίνει χειρουργική αντιμετώπιση της σχιστίας.
● Η αποκατάσταση των φωνημάτων (συμφώνων) που είτε παραλείπονται είτε αντικαθίστανται είτε αλλοιώνονται.
● Η ενίσχυση της ακουστικής διάκρισης. Να μπορεί π.χ το παιδί να διακρίνει όμοιες λέξεις (πόνος-τόνος, πόδι-βόδι κλπ)
● Η ενίσχυση της δομής και της έκφρασης του λόγου.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν παράγοντες, όπως είναι ο τύπος της σχιστίας, που επηρεάζουν την λογοθεραπευτική παρέμβαση και διαφέρουν από παιδί σε παιδί. Γι’ αυτό είναι αυτονόητο ότι κάθε παιδί πρέπει να παρακολουθεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα λογοθεραπείας. Ένα πρόγραμμα δηλαδή που θα έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά γι’ αυτό.